De Strategie van het Geluk

"Het niet-doordachte leven is het leven niet waard," zei Socrates. Zich goed voelen is een natuurverschijnsel maar gelukkig zijn is een creatie, een existentieel kunstwerk, een levenskunst, een passie. Het is de vormgeving van het eigen leven, meer bepaald met het oog op een mooi en goed leven.

Er zijn uiteraard vele filosofische, religieuze, spirituele en andere wegen naar geluk. Geen enkele daarvan is in wezen ‘beter’ dan de anderen. Sommige zijn alleen korter omdat ze minder omwegen maken. Het enige echte criterium is of ze tot de wijsheid leiden die op haar beurt tot waarachtig geluk leidt. Waarachtig geluk, ongeacht hoe men dit definieert, toont zich in ieder geval in onverstoorbaar mededogen en vriendelijkheid. Wijsheid, mededogen en vriendelijkheid zijn de handtekening van geluk. Onverstoorbaarheid is de test…

In een tijd waarin aan de fundamentele overlevingsbehoeften voor de meeste mensen (althans in de laat-kapitalistische westerse wereld) voldaan is en de meesten een zekere mate van materieel comfort hebben bereikt, ontstaat bij velen het verlangen naar ‘iets meer’ dan wat door de consumptiesamenleving, de vermaak- en ontspanningscultuur en de genotsindustrie wordt aangeboden, naar een geluk dat verder gaat dan het beleven van ‘aangename omstandigheden’, naar een geluk met meer diepgang, naar de ervaring van een meer blijvende interne gelukstoestand met gevoelens van een hogere kwaliteit.

Om in de snel veranderende, verwarrende maar boeiende wereld van het begin van de 21e eeuw verstandig en elegant te overleven en voor geluk te kunnen kiezen, is een meer doordachte en meer bewuste levenshouding noodzakelijk, zowel voor het persoonlijke leven als relationeel en professioneel. In een tijd van snelle verandering behoort de toekomst aan wie geleerd heeft dat veranderen en leren plezierig is. Het is alsof we een muziekinstrument zijn dat miljoenen klanken kan voortbrengen, maar waarvan we slechts één octaaf hebben leren bespelen. We hebben al te lang te veel aandacht besteed aan de wereld buiten ons en te weinig aan de wereld binnen ons. Het is tijd om wakker te worden en het hoofd weer op de juiste plaats te zetten in plaats van het te verliezen. Wie denkt voldoende geleerd te hebben is alleen maar uitgerust voor een wereld die al niet meer bestaat...

De Strategie van het Geluk

De Strategie van het Geluk is een eigentijdse, elegante en positieve no-nonsense deskundigheidsverhogende benadering voor mensen die een emotionele, intellectuele, filosofische of spirituele meerwaarde zoeken in het leven. Het doet er niet toe of u al een goed leven hebt dat u nog beter wil maken of dat u een rotleven hebt waarvan u weet dat u het wil veranderen.

De Strategie van het Geluk biedt een heldere synthese voor de actieve moderne mens die niet de tijd of de ruimte kan vinden om de schier eindeloze overwegingen en bespiegelingen van de vele auteurs die over dit onderwerp nagedacht en geschreven hebben, voor zichzelf te onderzoeken en te vergelijken. Het is een filosofische en spirituele reisapotheek, een welzijnsatlas met elementen uit het hedendaagse Westerse denken (wetenschap, psychologie, filosofie, kunst) en de tijdloze wijsheid uit andere culturen, waarbij ook humor en creativiteit een zeer belangrijke rol spelen om de kleine en grote tragedies, komedies en tragikomedies van het leven positiever en met meer lichtheid te benaderen.

De Strategie van het Geluk is een Masterplan voor een Geluksproject. Het komt u tegemoet waar u ook staat en is bedoeld om u het gereedschap aan te reiken dat u in uw dagelijkse leven kunt gebruiken om aandachtiger en bewuster te leren leven en een grotere, elegantere en meer aristocratische versie van uzelf te ontsluiten. U bent en zult immers altijd zelf verantwoordelijk zijn voor uw leven. Er zijn geen ‘goede’ of ‘slechte’ dagen. Er zijn alleen maar dagen waarvan u telkens weer een ‘gelukkige’ of een ‘ongelukkige’ dag kunt maken…

Geluk is een normale toestand van goed functioneren in het leven, net zoals gezondheid een normale toestand van goed functioneren van het lichaam is. In de natuur volstond het onze intuïtie te volgen. Ik de menselijke cultuur moeten we intuïties altijd kritisch onderzoeken en zo nodig aanpassen of vervangen door reflectie. Onze intuïtie zegt ons dat de aarde plat is, dat wij stilstaan en dat het heelal rond ons draait. Onze reflectie leert ons dat de aarde rond is en dat wij niet alleen rond onze as maar ook rond de zon draaien. Levenskunst komt dan ook neer op het aanleren van een adequate zijnswijze door het doorzien en overstijgen van al wat het normale geluk in de weg staat, net zoals gezond zijn neerkomt op het aanleren van een gezonde levenswijze. Zoals men niet te gezond kan zijn, kan men ook niet te gelukkig zijn. Geluk gaat immers niet ten koste van het geluk van anderen. Er is genoeg voor iedereen en men heeft er geen enkele goedkeuring of budget voor nodig.

De Strategie van het Geluk spiegelt dan ook geen nieuwe illusies of mythen voor, geen arrogante clichés, geen pretentieuze wartaal, geen magische technieken of supersnelle wonderremedies en geen alternatieve ‘spirituele’ of andere vluchtwegen. De Strategie van het Geluk berust op een bewustzijnsfilosofie en een bewustzijnspraktijk die tot de intellectuele, emotionele en sociale vaardigheden leiden die noodzakelijk zijn om te kunnen kiezen voor een meer aandachtige benadering en meer liefdevolle aanvaarding van het dagelijkse leven, voor meer kwaliteitsvolle en meer productieve manieren van leven, voor persoonlijk geluk, voor een meer stimulerende opvoeding van jongeren, voor het inspirerend begeleiden en leiding geven aan anderen en voor het creëren van meer harmonieuze relaties. Ervaringen, ook lijden en geluk, hebben immers een interne structuur, een logica en een syntaxis, en als men die structuur eenmaal begrepen heeft, als men doorheeft hoe men het doet om van een dag een ‘geslaagde’ of een ‘niet-geslaagde’ dag te maken, wordt het leven helder en transparant en is het niet moeilijk om tot meer keuzemogelijkheden en tot andere ervaringen te komen.

De Strategie van het Geluk biedt geen absolute waarheden of mirakelremedies, geen tegeltjeswijsheden of (pseudo-)spirituele vluchtwegen en geen zweverige new-age fopspenen, maar bruikbare en praktische ideeën die duurzaam werken voor eenieder die beperkende overtuigingen achter zich wil laten en gemotiveerd is om ze voor zichzelf door te denken en het passieve ‘weten’, dat zonder veel gevolg blijft, tot een echt, om te zetten in een concreet actief ‘weten’ dat tot handelen leidt. Wie kan fietsen of boodschappen kan doen, heeft voldoende bronnen van zelfvertrouwen in zich. Wie zichzelf en anderen verhalen kan vertellen, is in staat zijn leven in handen te nemen, en wie ontroerd kan worden door een kind, een bloem of een huisdier, kan een leven met meer liefde en geluk gaan leiden. De enige obstakels waar men steeds weer tegen aanloopt, zijn de aangeleerde en automatische (onbewuste, reactieve) denkpatronen en clichés (d.i. de dictatuur van het normale, van de gewoonte).

Als je leven op dit moment in een moeilijke periode verkeert, in een relatieprobleem, een identiteitscrisis, een verslaving of een depressie, dan is dat een gunstige omstandigheid om meer inzicht te krijgen in deze vormen van lijden. Maar ook als het leven op dit moment in rustig vaarwater verkeert, kun je leren meer geluk te creëren voor jezelf en voor anderen.

De Strategie van het Geluk is zonder meer de kortste weg naar een onvoorwaardelijk en onverstoorbaar geluk, een oefening in goed leven. Het gaat niet om het mechanisch en emotieloos toepassen van voorschriften en regels maar om het zich verwerkelijken in een doorleefde praktijk.

Uitgangspunten

De uitgangspunten zijn enkele eenvoudige basisveronderstellingen:

· Wie je bent: Niemand kent zichzelf, niemand kent al zijn mogelijkheden. De mens is immers voortdurend in evolutie en ontwikkeling. Je weet alleen welke mogelijkheden je tot dusver gerealiseerd hebt en welke gewoonten en gedragspatronen je tot dusver hebt aangenomen. Dat is je zogenaamde ‘aard’ of ‘karakter’. Maar dat is alleen wie je tot dusver geweest bent, niet wie je nog kunt worden. De mens is als een orkest dat eindeloos veel muziek kan spelen. Het geloof in een onveranderlijke aard of karakter is een veel voorkomende, intuïtieve maar beperkende overtuiging, evenals het geloof in beschadigingen, wonden, kwetsuren of littekens. We moeten afstappen van dergelijke simplistische ideeën.

· Eigenwaarde: Eén van de meest gehoorde beperkende overtuigingen is: “Ik ben niet goed genoeg.” Deze overtuiging is al wat je nodig hebt om van je leven een puinhoop te maken. Elk mens heeft nochtans een intrinsieke, onvervreemdbare eigenwaarde. Die eigenwaarde is er en zal er altijd zijn, ook als je er niet meer in gelooft of denkt ze te zijn kwijtgeraakt. Niets wat in het leven gebeurt of wat anderen doen of zeggen, kan iets aan je eigenwaarde veranderen. Je eigenwaarde hangt niet af van het oordeel of het gedrag van anderen.  Zij kan niet verloren gaan of door anderen afgenomen worden. Maar het is ook niet de taak van anderen ze in jouw plaats op peil te houden…

· Anderen: De reacties van anderen op wat jij doet en zegt, zijn alleen maar de meningen en reacties van anderen. Hun reacties, gedragingen en opmerkingen zijn van hen en zeggen meestal heel weinig over jou. Je bent niet verantwoordelijk voor de gevoelens of meningen van anderen en je hoeft die ook niet te begrijpen. De anderen zijn net zo vrij om te denken en te doen wat zij willen, als jij.

· Verantwoordelijkheid: Elk gedrag is het gevolg van een gemaakte keuze. Achter elk gedrag zit een bepaalde interne logica, of we ons daar nu van bewust zijn of niet. Het enige wat men moet ‘begrijpen’ is dat elke keuze die men ooit gemaakt heeft, altijd de beste keuze was die men op dat ogenblik kon maken op grond van en binnen het kader van de kennis, de overtuigingen en de verhalen waarover men op dat ogenblik beschikte en van de mogelijkheden die men op dat ogenblik kon zien. Er zijn geen problemen, fouten of mislukkingen, er zijn alleen gevolgen en resultaten van keuzen. Er zijn alleen verrassingen en kansen om te leren. Lessen die niet geleerd worden, zullen gewoon terugkomen tot ze geleerd zijn.

· Positieve intentie: Elk gedrag heeft een doel en wordt gemotiveerd door een positieve intentie, of we ons daar nu bewust van zijn of niet. Het maakt niet uit hoe men dat gedrag later, met de wijsheid achteraf, kan beoordelen. Er was altijd een positieve intentie.

· Motivering tot verandering: Elk mens streeft naar geluk. Zolang het leven redelijk werkt (d.i. zolang er niet te veel ongemak of pijn is), zijn mensen zelden echt gemotiveerd om ernstig na te denken of nieuwe ideeën te zoeken. Zodra er echter voldoende ’verstoring’ of ongemak is, gaan mensen op zoek naar ‘oplossingen’, d.i. ideeën en verhalen die aan de dingen betekenissen geven waarmee ze weer een redelijke mate van geluk kunnen vinden. De Dalaï Lama zegt: “Pijn is het leven dat tot je spreekt, op een manier die het best je aandacht trekt”.  Kahlil Gibran zei: “Pijn is het breken van de schaal rond je begrijpen.”

· Creativiteit: De mens is niet alleen maar een product van het verleden. Er zijn altijd nieuwe keuzemogelijkheden. We moeten afstappen van de eenvoudige lineaire causale logica die alleen maar voor materiële objecten geldt. De mens is een complex dynamisch systeem en leven is op elk ogenblik een creatief proces. Elk individu beschikt in zijn/haar eigen innerlijk over de kracht en de mogelijkheden om zichzelf te veranderen in de persoon die hij of zij wil zijn. In elk individu huist een intact persoon, hoezeer men ook geloofd heeft in beschadigingen, wonden, kwetsuren of littekens. Je kunt op elk moment kiezen hoe je je gedraagt, zonder dat je moet analyseren of begrijpen waarom je vroeger was zoals je was. Je kunt je leven op elk moment opnieuw creëren. De weg waarlangs je leven zich in het verleden heeft afgespeeld, bepaalt niet de weg en de doelstellingen die je in de toekomst kunt kiezen.

· Geluk: Niemand buiten jezelf is verantwoordelijk voor je geluk. Niemand heeft tot taak voor jouw geluk te zorgen. Niemand is geboren om als kruk voor jou te fungeren. Echt geluk is ook meer dan het plezier van het hebben van dingen of het beleven van ervaringen: dat is een vluchtig en voorwaardelijk geluk. Echt geluk is een duurzame en onvoorwaardelijke innerlijke houding van geluk, een geluk van binnenuit, een geluk zonder reden, zij het niet zonder rede….

Drie manieren om wijs te worden

Volgens Confucius zijn er drie manieren om wijs te worden: door reflectie (de edelste manier), door ervaring (de bitterste manier) en door imitatie (de gemakkelijkste manier).

De Strategie van het Geluk is bedoeld voor mensen die zichzelf door reflectie het geschenk willen gunnen van een leven met nieuwe emotionele, intellectuele, filosofische en spirituele vaardigheden en kwaliteiten en met meer liefde. Als dusdanig zijn deze lezingen en workshops bedoeld voor al wie op basis van de onderstaande principes actief de kwaliteit van zijn of haar leven wil verbeteren:

· mensen die een betere versie van zichzelf willen creëren en zichzelf op een grotere kaart willen plaatsen om hun persoonlijke leven en hun relaties te verrijken en die daartoe bereid zijn wakker te worden en de knusheid en de veiligheid van de vertrouwde denkpatronen, de gekende comfortabele zoethouders, de culturele clichés en oneliners los te laten om hun geest te voeden met inspirerende ideeën over de grote thema's van het leven zoals angst, woede, pijn, stress, geluk, liefde, spiritualiteit, leven en dood,

· mensen die zichzelf meer willen gaan zien in termen van mogelijkheden, motivatie en verheugbaarheid dan in termen van machteloosheid, angst en kwetsbaarheid, en die daartoe bereid zijn hun intuïtieve overtuigingen kritisch te onderzoeken en zo nodig aan te passen of los te laten,

· mensen die de eigen talenten en mogelijkheden als een goed manager willen leren gebruiken en beheren, die meer in termen van mogelijkheden dan in termen van problemen willen leren denken en die zo tot een grotere mate van volwassenheid en zelfontplooiing en tot boeiende en zelfs sublieme ervaringen willen komen,

· mensen die niet langer anderen als kruk willen gebruiken maar tot meer vrijheid en onafhankelijkheid willen komen; mensen die willen leren meer van binnenuit, vanuit het eigen bewustzijn, de eigen inspiratie, de eigen waarden, het eigen mededogen, de eigen liefde, de eigen visie en de eigen kracht te leven in plaats van geleefd te worden door toevallige gebeurtenissen of gedragingen van anderen; mensen die niet langer huurder van hun leven willen zijn maar eigenaar willen worden, die niet langer een script uit het verleden willen leven maar auteur van het eigen leven willen worden,

· mensen die zowel hun rationaliteit als hun emotionaliteit willen leren gebruiken, zonder alles tot ratio of alles tot emotie te herleiden; mensen die open staan voor de wetenschap zonder tot wetenschappelijk-materialistisch reductionisme te vervallen; mensen die gevoelig willen zijn zonder gevoelerig te zijn; mensen die begrijpen dat wetenschap zonder ethiek blind is, maar dat ethiek zonder wetenschap lam is,

· mensen die met een kritische geest willen leven zonder tot een geest van kritiek te vervallen; mensen die groter willen leren denken; mensen die van het negatieve en neurotische loser-denken af willen en die in ‘moeilijkheden’, ‘problemen’ of ‘moeilijke mensen’ een geschenk willen leren zien en een mogelijkheid om de eigen subjectieve ervaring met meer deskundigheid te leren sturen en niet langer met een geblokkeerde en geremde versie van zichzelf te leven. Rumi zegt: “Als het hart treurt om wat het verloren is, lacht de geest om wat hij heeft gevonden.”

· mensen die meer liefdevol en met meer mededogen willen gaan leven en aangesproken en geïnspireerd worden door het idee dat mensen, relaties, samenlevingen en de wereld alleen maar beter kunnen worden door er positieve energie aan toe te voegen in de vorm van wijsheid, mededogen en liefde, en niet door negatieve energie in de vorm van cynisme, afwijzing, verzet, conflict, strijd en oorlog,

· mensen die begrijpen dat geven beter is dan krijgen, mensen die willen bijdragen tot het humaniseren van een wereld die daar meer dan ooit nood aan heeft, die de wereld een beetje beter willen achterlaten dan zij ze aangetroffen hebben en die daartoe meer in synergie met de kracht, de inspiratie en de visie van anderen willen gaan leven, in plaats van in afzondering, conflict en strijd,

· mensen die meer in het nu willen gaan leven, zonder spijt of wrok over het verleden en zonder angst voor de toekomst. Het  veroordelende ik verlamt ons door schaamte of door ons een idee van onbekwaamheid te geven. Dit houdt ons af van de enige werkelijke opdracht die we hebben: vorm geven aan het leven van nu. Het doel van het leven is het te leven, niet te betreuren hoe het geleefd is geweest of angstig te hopen hoe het later geleefd zou kunnen worden. De gemakkelijkste remedie tegen emoties als woede of angst is dankbaarheid. Op elk ogenblik kunnen we eenvoudigweg kiezen voor dankbaarheid. Beschouw iedere dag en ieder ogenblik als een prachtig geschenk en wees volledig aanwezig in het nu. We kunnen ons trainen om ieder ogenblik in te ademen en volledig te leven.

In de lezingen wordt op een open en ongedwongen wijze nagedacht over diverse aspecten van het leven en van levenskunst, waarbij ook ruimte is voor de inbreng van de deelnemers zelf.

Geen enkele bijzondere voorkennis is vereist. Alleen een gezonde openheid van geest, intellectuele nieuwsgierigheid en een bereidheid tot vernieuwend en ondogmatisch denken zijn nodig. Er is geen enkele religieuze, filosofische, politieke, financiële of andere gebondenheid en alle overtuigingen worden gerespecteerd. Het is immers niet de bedoeling de deelnemers te overtuigen of te overhalen, maar wel inzichten en manieren van denken voor te stellen, van gedachten te wisselen en de keuzemogelijkheden te verruimen.

Deze seminaries zijn - onder meer - lessen in antinegativisme, antidogmatisme en geweldloze communicatie. Er worden praktische denkkaders en oriëntaties aangereikt waarbinnen iedereen zijn of haar persoonlijk denken kan verrijken.

Zolang u geen betere ideeën hebt gevonden, kunt u wellicht alvast (voorlopig) de hier voorgestelde ideeën en principes gebruiken om uw leven in de richting van meer geluk te sturen. Zodra u wel betere ideeën hebt, hebt u onze ideeën uiteraard niet meer nodig en willen wij graag van u leren!

Zoals een deelnemer het stelde: "... dit is niet wat ik had verwacht, maar het is véél meer dan ik had kunnen hopen ..."

>> naar boven

18/12/2014