Woorden en Taal
|
Elke taal is een metafoor, een proces waarbij we een realiteit – het intrinsiek onbeschrijflijk complexe weefsel van mensen en hun interacties – proberen voor te stellen in termen van een andere realiteit – de taal. Taal is het belangrijkste representatiesysteem waarmee wij een model van de realiteit bouwen. Zoals alle stoffen uit vezels bestaan, bestaan alle theorieën uit taal. Woorden en taal kleuren dan ook de kaart die we van de wereld maken en die we meestal verwarren met de wereld zelf. Taal gaat over wat wij ervaren, maar is niet die ervaring zelf. We kunnen de werkelijkheid nooit kennen, we kunnen er alleen over spreken. Woorden organiseren en geven betekenissen aan ervaringen. Woorden kunnen iemands leven veranderen door een beperkend geloof te veranderen in een ruimer geloof met een rijker perspectief en meer keuzemogelijkheden. Woorden kunnen ons echter ook even gemakkelijk in de war brengen, beperken en verlammen, dan dat zij ons kunnen inspireren en bekrachtigen.
Het juiste gebruik van woorden stelt ons in staat onze ervaringen te ordenen door deze van een etiket te voorzien en te categoriseren. We kunnen deze etiketten vervolgens als een soort kaartsysteem gebruiken om een bepaalde ervaring op te roepen wanneer we daar behoefte aan hebben. Net zo roepen de woorden op een menukaart in ons de ervaring op van het uiterlijk en de smaak van bepaalde gerechten waardoor we in staat zijn te kiezen wat we willen eten. Ze zijn echter niet het voedsel zelf, ze verwijzen er alleen maar naar.
Woorden roepen innerlijke ervaringen op en maken ze bruikbaar in nieuwe situaties. Woorden kunnen de geest rond een probleem sluiten of kunnen hem openen voor nieuwe mogelijkheden.
Woorden zijn de artsen van de zieke geest. (Aeschulos, 525-456)
Wie de kracht van de woorden niet kent,
De genese van het subject en van het
onbewuste
Woorden
zijn als spinnenwebben waarin mensen verstrikt kunnen blijven,
De grenzen van mijn taal zijn de grenzen van mijn wereld. LUDWIG WITTGENSTEIN (1889-1951)
De gedachte manifesteert zich in het woord, het woord manifesteert zich in de daad, de daad ontwikkelt zich tot een gewoonte, en de gewoonte verhardt zich tot een karakter. Sla dus acht op de gedachte en waar ze u brengt, en laat haar voortkomen uit liefde ontstaan uit begaanheid met alle wezens. Zoals de schaduw het lichaam volgt, zo worden wij wat we denken. DE BOEDDHA
Every individual is at once the
beneficiary and the victim ALDOUS HUXLEY (1894-1963)
De psychoanalytische behandeling is alleen maar een uitwisseling van woorden. De patiënt spreekt, de arts luistert. Woorden waren aanvankelijk magisch en tot de dag van vandaag hebben woorden veel van hun magische kracht behouden. Met woorden kunnen mensen elkaar tot het grootste geluk of tot de grootste wanhoop brengen. Met woorden delen leraars hun kennis mee aan leerlingen, met woorden brengen sprekers hun toehoorders in vervoering en beïnvloeden hun oordeel en hun beslissingen. Woorden roepen emoties op en zijn het universele middel waarmee wij onze medemensen beïnvloeden. SIGMUND FREUD
|
|
Probleemgerichte taal (sluit de geest rond problemen, negatieve energie) |
Oplossingsgerichte taal (opent de geest voor kansen en mogelijkheden, positieve energie) |
|
ik ben iemand verloren… |
ik heb het geluk gehad iemand te mogen kennen… |
|
ik kan niet tegen ... |
ik geef de voorkeur aan... |
|
ik kan niet ... |
ik heb nog niet geleerd ... |
|
ik moet... |
ik wil, ik beslis, ik kies voor... |
|
ik mag niet ...
|
ik wil niet..., ik maak mezelf wijs dat ... |
|
ik moet mij wapenen, verdedigen tegen... |
ik kan met meer wijsheid en liefde leren kijken naar... |
|
ik moet vechten, strijden, mij verzetten tegen ... |
ik kan mij inzetten voor ... |
|
(A) is (X)
|
(A) zou (X) kunnen zijn |
|
afgewezen |
van richting veranderd, niet goed overgekomen |
|
afschuwelijk |
zeer uitdagend, merkwaardig |
|
agressief |
zeer enthousiast, veel energie |
|
alles is mislukt |
het is anders gelukt, er is veel ruimte, alles is nu weer mogelijk |
|
angstig |
ongemakkelijk, verbaasd, nieuwsgierig |
|
beledigd |
niet helemaal goed begrepen |
|
chaotisch, onbeslist |
ontvankelijk, op zoek naar nieuwe inzichten |
|
depressief, ingestort |
zoekend, nadenkend, bezig te ontdekken |
|
drama, crisis, trauma |
markante gebeurtenis, intrigerend gegeven |
|
dwangmatig |
doelbewust, volhardend |
|
echtscheiding |
uitstapregeling, onthuwelijking |
|
eenzaam |
beschikbaar, tijdelijk bij mezelf |
|
egoïsme |
zorg voor het leven in mezelf, zelfzorg |
|
erg, akelig, rot |
opmerkelijk, een beetje anders |
|
ergerlijk |
opvallend, merkwaardig |
|
fout, mis, verkeerd |
anders uitgevallen, merkwaardig, creatief |
|
gebroken gezin |
anders georganiseerde leefstructuur |
|
gefrustreerd |
gestimuleerd tot andere visie, creatief, op zoek naar nieuwe waarden |
|
geïrriteerd |
gestimuleerd, verrast, zeer bewust |
|
gekwetst |
verbaasd, geprikkeld, opgeschrikt |
|
geslagen, verpletterd |
onder de indruk van een onverwacht gebeuren |
|
gestresseerd |
goed bezig, met veel energie |
|
in zwart gat gevallen |
op zoek naar nieuwe visie |
|
koppig |
vastberaden, beslist, standvastig, moedig |
|
kwaad |
geprikkeld, op zoek naar een nieuw gedrag |
|
leugen, hypocrisie |
andere visie, interessant idee |
|
lui |
intrinsiek rustig, minder geïnspireerd, bezig energie te verzamelen, anders gemotiveerd |
|
mislukking |
verrassing, informatie, ander resultaat, ongeplande ervaring, feedback, ommekeer, |
|
moeilijk, pijnlijk |
nieuw, interessant, spannend, uitdagend, ongewoon, te exploreren |
|
niet-consequent |
pluralistisch, veelvormig, soepel, levendig |
|
niet-echt |
echt op dit ogenblijk |
|
niet-mezelf |
mezelf zoals ik nu ben |
|
niet-verwerkt |
op een bepaalde manier verwerkt, nog niet helemaal begrepen |
|
onaanvaardbaar |
op een onaangename manier aanvaard, nog niet begrepen leerproces |
|
onbeheerst |
zeer spontaan, snel |
|
ondraaglijk |
op een onaangename wijze gedragen |
|
ongeduldig |
zeer actief, snel |
|
ongelukkig, in de put |
bezig te reorganiseren |
|
ontgoocheld, burn-out |
aangespoord tot anders denken |
|
ontrouw, overspel |
aanvullende, bijkomende relatie, supplementaire liefde, hulprelatie |
|
onveilig |
prikkelend |
|
onwetend(heid) |
leergierig(heid) |
|
overwerkt |
veelgevraagd |
|
probleem |
tot dusver beste oplossing |
|
puinhoop |
puzzel, creatieve toestand |
|
ramp, catastrofe |
ommekeer, nieuw begin, onverwachte ruimte, |
|
relativisme |
interessante multidisciplinariteit |
|
slachtoffer |
betrokkene, getroffene, benadeelde |
|
strijd, gevecht |
intense interactie, dialectiek, onderzoek |
|
stukgelopen huwelijk, verscheurd gezin |
beëindigde samenwerking |
|
symptoom |
voorlopige oplossing |
|
uitgeput |
bezig opnieuw op te laden |
|
verdrietig |
bezig mijn gedachten te ordenen |
|
verloren tijd |
gevonden tijd |
|
verloren, kapot |
zoekend, benieuwd |
|
vernederd |
ongewoon, verrast, geprikkeld, niet goed geïnterpreteerd |
|
verstoten |
onvoldoende gewaardeerd, niet helemaal goed begrepen |
|
verveeld |
gestimuleerd |
|
verward |
open-minded, op zoek naar een idee |
|
vijand, tegenstander |
collega/medemens met ander standpunt |
|
vooroordeel |
voorlopig oordeel |
|
vreemd, beangstigend |
uitdagend, prikkelend, boeiend |
|
waarheid |
waarschijnlijkheid, voorlopig idee |
|
woedend |
passioneel, met veel energie |
|
wonden, littekens |
nieuwe uitgangspunten, groeimomenten |
|
zenuwachtig |
gestimuleerd |
|
zwart gat |
open ruimte, ander perspectief |
|
Probleemgerichte vragen: (sluiten de geest rond problemen, negatieve energie) |
Oplossingsgerichte vragen: (openen de geest voor kansen en mogelijkheden, positieve energie) |
|
Waarom moet mij dat altijd overkomen? Waarom heb ik dat verdiend? Waarom is het leven zo oneerlijk met mij? Wie is hier schuld aan? …
|
Wat is er fantastisch aan deze situatie? Wat is hiervan het voordeel? Welke unieke kans ligt hier voor mij? Wat kan ik hier uit leren? Hoe kan ik het zoeken naar een oplossing tot een geweldige ervaring maken? ... |
|
Probleemgerichte metaforen: |
Oplossingsgerichte metaforen: |
|
Het leven is een tranendal Het leven is een strijd Het leven is een kippenhok Het leven is een leeuwenkuil Het leven is een supermarkt Het leven is een mijnenveld Het leven is een jungle Het leven is een partijtje blufpoker Het leven is een lekkend schip ...
|
Het leven is een leerschool Het leven is een geschenk Het leven is een spel Het leven is een dans Het leven is een toneel Het leven is heilig Het leven is een grote familie Het leven is een mysterie Het leven is een droom Het leven is een avontuur Het leven is een opvolging van seizoenen Het leven is een feest Het leven is een kunstwerk Het leven is een virtuele realiteit Het leven is een lied, een gedicht ...
|
